5 verrassingen van iOS5

Op 4 oktober is het zover. De vijfde coming van de magische, revolutionaire, fantastische iPhone. Geruchten, geruchten over geruchten, het uitblijven van een Apple-uitnodiging en uiteindelijk het opduiken van een - zoals gebruikelijk - summiere Apple-uitnodiging voor de aankomende aankondiging.

Voor veel bloggers, media en Apple-fans zijn dat allemaal aanleidingen geweest voor veel ophef. Terwijl het echte nieuws nog moet komen. Maar een paar dingen van iOS5 doemen al duidelijk op, sommige met een twist. Webwereld zet ze op een rij.

iMessage, ook voor sms

Apple geeft zijn mobiele besturingssysteem een Whatsapp-killer, wat zelf weer een sms-killer is. De iPhone-maker speelt het hierbij slim. Elk communicatienetwerk is immers pas nuttig als andere mensen er al op zitten. De Wet van Metcalfe heet dat. Wat een kip-en-ei probleem betekent voor een vermeende Whatsapp-killer. Zeker als zo'n communicatiesysteem gebonden is aan één specifiek platform: iOS.

Maar iMessage is meer dan een BlackBerry Ping-kloon (ook gebonden aan het platform van de maker). Apple's eigen chatsysteem voor zijn eigen iOS-platform sluit namelijk aan op sms. Pardon? Ja, het omarmt juist het systeem wat het overbodig maakt. Klinkt krom, maar is heel sluw.

Elke iOS5-gebruiker kan zó aan de iMessage en daarmee de nog-niet-bekeerden plat sms'en. Waarna de ouderwetse sms-gebruiker het licht van iMessage kan zien, en overstappen op een iPhone - of upgraden naar iOS5. Om dan mee te chatten, ook in groepsverband en met multimedia, en zelfs conversaties voortzettend van het ene op het andere iOS-apparaat.

Écht post-pc

Apple-topman Steve Jobs heeft bij de komst van de iPad 2 het 'post-pc tijdperk' aangekondigd. Tikje voorbarig. Want iOS5 brengt de iPhone en iPad pas echte vrijheid van de computer. Apple's mobiele apparaten zijn voortaan gelijk in gebruik te nemen, zonder dat eerst activeren via de iTunes-applicatie (op Windows of OS X) nodig is.

Ook het updaten van het besturingssysteem zelf kan voortaan zonder pc of Mac; via WiFi of 3G. De diverse bèta's van iOS5 zijn al over-the-air (OTA) aangeboden aan app-ontwikkelaars en nieuwsgierige iOS-gebruikers. En belangrijk voor veel eindgebruikers: ook iTunes-content valt straks over te hevelen zonder sync-kabel aan de computer. Tenslotte krijgen apps op een iDevice een auto-update mogelijkheid.

Ondertussen zijn de arme gebruikers van Samsung-smartphones voor systeemupdates veroordeeld tot een pc-applicatie. Een pakket met een slechtere reputatie dan iTunes. En Mac-gebruikers moeten het maar doen met een officieel-geen-bèta-meer versie 1.0. Dit geldt ook voor paradepaardje Samsung Galaxy S II. Ja, de door Apple fel bestreden iPhone-concurrent - volgens Steve Jobs ronduit jatwerk - is computergebonden. Wat een bewuste keuze is van Samsung. Die heeft de OTA-updatefunctie (over-the-air) van Android zelf eruit gesloopt.

Spraak en gezichtsherkenning

“I'm sorry, Dave. I'm afraid I can't do that." Hopelijk krijgt de iPhone met iOS5 geen HAL-trekjes. Apple's smartphone - en ook tablet - krijgt namelijk de mogelijkheid om spraak en ook gezichten te herkennen. Eerstgenoemde heeft iOS al in beperkte mate; voor de basale bediening van de iPod-functie. Maar de nieuwe versie gaat flink verder: dicteer bijvoorbeeld een mailtje. Wat al kan met diverse apps, maar straks doe je dat standaard en zonder extra aanschaf.

Daarnaast komt intelligenter gebruik van de camera's in de iPhone en iPad 2. Sommigen, zoals techblog GigaOm, zien in de aankomende gezichtsherkenning verstrekkende gevolgen. Zoals bediening à la Kinect. Die slimme camera-addon voor de Xbox-gameconsole laat gamers zwaaien, springen, op de plaats rennen, enzovoorts om een game te kunnen 'bedienen'.

Maar of dat nou praktisch is voor een smartphone, dat valt te betwijfelen. Handiger en waarschijnlijker is een wat saaiere maar veelgebruikte functie als het automatisch taggen van foto's. Of wie weet: inloggen op basis van je gezicht?

Inhaalslag met meldingen

Voor Apple-fans een zeldzaamheid, maar de iPhone-maker moet ook een inhaalslag maken. iOS5 brengt een nieuw systeem voor het doorgeven van notificaties; uiteenlopend van communicatie-apps en sociale netwerken tot aandelenkoersen en weerberichten. Klinkt voor Android-gebruikers allemaal heel gewoontjes.

iOS5 maakt hierbij ook het kale ontgrendelscherm eindelijk nuttig. Het nieuwe notificatiesysteem laat daar niet alleen ontvangen sms'jes en gemiste telefoonoproepen zien, maar ook binnengekomen e-mails, Facebook-updates van vrienden, tweets van mensen die je volgt, enzovoorts. Vanuit het ontgrendelscherm valt er dan ook gelijk naar de bewuste app met notificatie te springen.

Welke apps deze notificaties mogen weergeven, valt per stuk in stellen. En de notificaties kunnen ook kort opduiken bovenin het scherm zonder andere apps weg te drukken. Bijblijven zonder om te moeten schakelen naar mail, Twitter, Facebook, enzovoorts. Voor een totaaloverzicht is er in iOS5 ook het Notification Center, dat alle meldingen van ingestelde apps op een rij toont.

Safari opgevoerd

De mobiele variant van webbrowser Safari krijgt een flinke oppepper. Niet alleen tabbladen op de iPad, wat op pc's en niet-iPad tablets allang gemeengoed is. iOS5 brengt ook de anti-ads functie Reader, die desktop-Safari al sinds juni vorig jaar heeft. Daarnaast krijgt de mobiele Safari een lees-dit-later optie ingebouwd: Reading Lists, wat bekende apps als InstaPaper al enige tijd bieden.

Verder heeft Apple onder de motorkap aan zijn iOS-browser gewerkt. Het belooft sneller surfen op alle iDevices. Mits dat de twee meest recente huidige versies van die hardware zijn. Dus de iPad 2 plus voorganger, de iPhone 4 plus voorganger (3G S), en de vierde generatie iPod Touch plus voorganger.

Onder de webverbetering in iOS zit ook een interessante nieuwkomer op technisch gebied: WebGL. De vijfde versie van het iPhone- en iPad-besturingssysteem heeft die grafische technologie WebGL met ondersteuning voor hardwareversnelling. Alleen jammer dat dit niet openlijk te gebruiken is voor developers.

Apple beperkt WebGL op dit moment tot ads, en dan ook alleen op het eigen iAd-platform. Terwijl Microsoft heel WebGL mijdt 'vanwege security', zet Apple het in als Flash-banneralternatief én eigen ads-platformpromotor. Dit geval van discriminatie is in ieder geval vantevoren door Apple openlijk aangegeven.

Bonus: uitgelekt filmpje

Een afgelopen week uitgelekt filmpje toont volgens vele bloggers alvast de iPhone 5, of de volgens geruchten ook komende iPhone 4 S. Het al dan niet echte apparaat draait in ieder geval iOS5 (of een bèta daarvan) want op het ontgrendelscherm staat een notificatie-balkje van Twitter.

Verder draait de mobiele telefoon een game die nu nog niet beschikbaar is, en die behoorlijk wat rekenkracht vergt. Rekenkracht die de naar verwachting nieuwe processor in de iPhone 5 (of 4 S) wel levert.

Dinsdag weet de wereld of dit de iPhone 5, de 4 S of een mock-up is:

[youtube]EB11hiwupKM[/youtube]