Filteren met Photoshop
Photoshop beschikt als vanzelfsprekend over een scala aan filters. En daar zijn natuurlijk al even aardige dingen mee mogelijk.
Net zoals iedere zichzelf respecterende fotobewerker beschikt ook Photoshop (waar je een gratis trial van kunt downloaden) over een serie voorgebakken filters. Het zijn er wel minder dan je in de meeste andere sofware en apps aantreft, omdat de gemiddelde Photoshop-gebruiker geacht wordt effecten vooral ook zonder filters en met meer kennis van zaken en creativiteit zelf te realiseren. Niet getreurd echter, er is nog meer dan genoeg aan filters te beleven! Laten we bijvoorbeeld om te beginnen een foto eens naar zwart-wit converteren. Daarvoor klik je allereerst in het menu Afbeelding onder Aanpassingen op zwart-wit. Je ziet nu een venster met flink wat schuifregelaars; vaak volstaat het echter om een kleurenfilter te kiezen. Geel is veelgebruikt en zorgt voor net dat beetje meer contrast en nadruk. Rood dramatiseert het allemaal wat meer; in dit voorbeeld gaan we voor rood. Selecteer dit filter dan ook achter Voorinstelling en klik op OK.
Ruis
Om een wat 'antieker' effect te krijgen klik je - eindelijk - in het menu Filter onder Galerie vervagen op Veld vervagen. Gebruik het cirkelvormige regelaartje in het midden van 't beeld om de hele foto een klein beetje te vervagen. Gelukt? Klik dan in het paneel rechts op Iris Vervagen en sleep de focuscirkel flink groot. Het midden van de foto blijft daardoor scherp (minus natuurlijk de net ingestelde vervaging) en de randen worden waziger. Het effect dat je wel eens zag bij beroerde antieke cameralenzen. We zijn er nog niet, want met name zwart-wit-films kenden een bepaalde korrelgrootte. Die korrel wordt op de uiteindelijke foto zichtbaar als ruis, wat soms een mooi sfeervol effect kan geven. Om ruis toe te voegen klik je in het menu Filter onder Ruis op Ruis. Gebruik de schuifregelaar om de gewenste hoeveelheid in te stellen. Vergeet vooral niet om het selectievakje voor de optie Monochromatisch aan te zetten, want we hebben inmiddels een zwart-wit-foto voor ons staan. Verder levert de optie Gaussiaans een wat natuurlijker ogend ruisbeeld op. Is de ruis naar tevredenheid toegevoegd, dan klik je op OK.
Rand
Om een rand aan de foto toe te voegen klik je in het menu Filter onder Rendering op Fotolijst. Je kunt nu een fotolijst selecteren. Het is hierbij wel opletten, want een flink deel van de lijsten ziet er flink kunstmatig uit. Het meest aardige werkt - bij zwart-wit-foto's - nog de optie 36: vak met lijnen. Ook zou je ervoor kunnen kiezen het canvas te vergroten en via die weg gewoon een traditionele witte rand te maken. Maar voor nu gaan we voor het vak met lijnen; in principe volstaan de standaardinstellingen en dus klikken we op OK.
Vergelen
Oude foto's bevinden zich vaak niet meer op kraakhelder wit papier. Om onze zwart-wit foto een beetje te vergelen klik je in het menu Afbeelding onder Aanpassingen op Fotofilter. Kies als filter voor Sepia. Zet de schuifregelaar onder Dichtheid zover naar rechts tot de sterkte van de tint je bevalt. Klik dan op OK. Feitelijk is je verouderde, sfeervolle zwart-wit-foto nu klaar. Of je het randje en de sepiatint overigens ook daadwerkelijk toevoegt is een kwestie van smaak. Meestal is het omzetten naar zwart-wit plus wat toevoegen van ruis al voldoende om een sterke foto te creëren. Voor zaken als onscherper maken, sepiatinten en een lijst toevoegen moet je uitkijken. Het wordt al snel oubollig Instagram-achtig. Maar we laten het hier even zien om de mogelijkheden te tonen.
Meer
Photoshop heeft meer aardige filters te bieden in het menu Filter. Zo is het bijvoorbeeld mogelijk om bomen te renderen (zie menu Filter, Rendering, Boom). Kies hier een boom van je gading en plop: daar staat hij in je foto. Het blijven kunstbomen, dus wees er spaarzaam mee. op dezelfde manier zijn ook vlammen en wolken te genereren. Om dat goed voor elkaar te krijgen is het echter noodzakelijk om je foto op een andere manier voor te bereiden. Wat je nu gezien hebt is de quick-and-dirty-methode om snel een aardig zwart-wit-verouderingseffect te realiseren. We hebben daarbij geen lagen en dergelijke gebruikt. Om meer geavanceerde bewerkingen en filtering uit te voeren is het gebruik van lagen zeer aanbevelenswaardig. Alleen dan kan je gemaakte effecten achteraf eenvoudig finetunen, laag voor laag. Maar dát is weer een heel ander verhaal. Zie bijvoorbeeld ons artikel voor het gebruik van laagmaskers.