Analisten blijven tablet onderschatten

Let wel: de tablet in de vorm van de iPad is pas sinds januari 2010 op de markt, nog geen drie jaar dus. Er was veel scepsis in de eerste maanden; behalve de wow-factor konden veel oudgedienden in de technologiebranche zich een “niet-productieve" computer niet voorstellen. Ook de analistenbureaus schaarden de iPad niet onder de pc-achtigen maar schiepen in hun rapporten een aparte categorie, die van de media-tablet.

Alleen Gartner wilde er direct in 2010 wel aan en deed een poging de populariteit van de tablets te voorspellen. En deed dat erg conservatief. Op 5 maart, de iPad was slechts mondjesmaat verkrijgbaar, veegde Gartner alle tabletvormen op een hoop en verwachte een totale verkoop over het hele jaar 2010 van 10,5 miljoen stuks. Daarin dus ook de verkopen van de 'traditionele' tablets, eigenlijk een soort notebook met een draaibaar scherm dat met een aanraakpen kon worden bediend.

iPad was alleenheerser

Over geheel 2010 bleef de iPad alleenheerser, hoewel Samsung toch alras met zijn Galaxy Tab op de proppen kwam die ook nog eens duurder was dan de iPad. Dell kwam even met de Streak op de proppen, maar daar werd al snel niets meer van vernomen. Cisco beloofde snel met een tablet te komen, RIM kocht zelfs het besturingssysteem QNX voor een tabletlijn. HP speelde verstoppertje met het net gekochte webOS.

Een klein half jaar later wordt Gartner wakker en ziet tot zijn verbazing dat de iPad alle voorspellingen bij het grof vuil heeft gezet. Het analistenbureau heeft de 'nieuwe vorm' van de tablet net als IDC en andere glazenbolkijkers losgekoppeld van de traditionele tablets en geeft er de naam media-tablet aan. Plots is Apple alleenheerser. Gartner verdubbelt bijna zijn eerdere voorspelling over 2010 en denkt nu aan de verkoop van 19,5 miljoen media-tablets. Voor 2011 denkt het bureau aan 54,8 miljoen stuks, voor 2012 aan bijna 103,5 miljoen tablets en voor 2013 aan 154 miljoen apparaten. In 2014 zouden mogelijk meer dan 208 miljoen tablets worden verkocht.

Gartner verwacht scherpe prijsdalingen

Gartner denkt dat de aantrekkingskracht van de tablets alleen maar extra zal toenemen door de scherpe prijsdalingen die het tussen 2010 en 2012 verwacht. De gemiddelde prijs van een tablet zou onder de 300 dollar komen, zo'n 225 euro en daarmee in dezelfde prijsklasse komen als de ooit zo populaire netbook. Kannibalisatie van de laaggeprijsde notebooks verwacht Gartner niet. Wel denken de analisten dat de keuze tussen smartphone en 7 inch tablet in het voordeel van de smartphone zal uitdraaien.

Weer een half jaar later, voorjaar 2011, moet Gartner opnieuw haastig zijn voorspellingen bijstellen. De tablets blijken niet aan te slepen en in plaats van bijna 55 miljoen stuks over 2011 schat Gartner nu in dat de verkopen van vooral de iPad richting de 70 miljoen zal gaan in dat jaar 2011. Android blijft steken op 14 miljoen, denkt Gartner. Ook het kannibaliseren wordt nu toch echt een probleem voor de al steeds zwakker wordende notebookmarkt, zegt het onderzoeksbureau nu.

Dominantie van de iPad blijft

De iPad blijft de markt domineren, ziet ook Gartner, dat verwacht dat er van de 70 miljoen tablets er 48 miljoen een iPad zal zijn. Dat is 69 procent van de markt. “Maar de concurrentie blijft knabbelen aan de positie van Apple en binnen vier jaar zal het marktaandeel van de iPad zakken naar 47 procent in een verkoopmarkt die 294 miljoen tablets groot zal zijn." Gartner ziet naast Android dan nog HP's webOS en RIM's Playbook als concurrenten. Gartner verwacht voor 2012 een verkoop van 108 miljoen tablets, ietsje meer dan het een half jaar eerder nog inschatte.

Gartner doet in het najaar van 2011 nog een poging het succes van de iPad te verklaren ten opzichte van de andere platforms: het gaat om applicaties, niet om de hardware. Het haalt een Motorola Xoom-commercial aan, waarin wordt gezegd: "Your wife will love the new Tegra 2 dual-core chipset." De hardwaremakers kunnen het niet bijbenen en HP maakt bekend dat het webOS in de ijskast zet. Maar nieuwe concurrenten liggen op de loer, zoals Amazon, dat verklaart eigen tablets te gaan uitbrengen. Amazon wordt door Gartner meer als bedreiging voor Apple gezien dan de concurrerende hardwaremakers vanwege de content die het heeft.

Voorspellingen alweer bijgesteld

Inmiddels heeft Gartner zijn voorspellingen voor langere termijn alweer bijgesteld. In 2015 worden er geen 294 miljoen tablets verkocht, maar 320 miljoen stuks. Tot nu toe, we spreken oktober 2011, heeft Gartner elk half jaar zijn voorspellingen naar boven moeten opplussen. Sterker nog, in een grafiek van The Guardian wordt eind 2011 alweer gesproken over 326 miljoen tablets. Wel neemt volgens die nieuwe cijfers de concurrentie van Android toe en wordt er een 10 procents marktaandeel voor Microsoft verwacht, dat daarmee net boven RIM's QNX komt.

Een opmerkelijke quote van Gartners analist Milanesi in datzelfde artikel is dat Gartner normaal gesproken “conservatief voorspelt", maar “in het geval van de iPad waren we vanaf het begin al zeer optimistisch". Blijkbaar niet optimistisch genoeg, want opnieuw stelt het analistenbureau de cijfers omhoog bij. Daarbij denkt Milanesi aan 3 miljoen verkochte 7 inch PlayBooks van RIM. Optimistisch ook, want RIM verkocht in het eerste half jaar van 2011 nog maar 700.000 van die tablets.

Bijna 100 procent meer dan eerste gok

De laatste cijfers die Gartner beschikbaar heeft beramen nu het aantal tablets dat dit jaar zal worden verkocht op bijna 199 miljoen stuks, aanmerkelijk meer dan de 102 miljoen tablets die het anderhalf jaar geleden nog dacht te zien verschijnen in de winkels. Volgend jaar wordt de verkoop geschat op 182,5 miljoen en in 2016 moet het totale aantal tablets dat over de toonbank gaat komen op 369,26 miljoen stuks. Cijfers die weer aanmerkelijk hoger liggen dan eerdere voorspellingen.

Microsoft zal in 2016 een marktaandeel hebben van 11,8 procent, denkt Gartner waarbij vooral de penetratie in de zakelijke markt groot wordt. Liefst 39 procent van de werknemers zal een Windows 8-apparaat in handen krijgen.