5 schoten in Apple's eigen voet

Apple schermt met patenten, tegen met name Samsung nu. Hoewel het zichzelf daarbij in de tang neemt. Enerzijds dreigt ongeldigheid voor Apple's patenten omdat die te algemeen zijn en er prior art is. Anderzijds dreigt Samsung 'te ontkomen' doordat het op details toch net andere producten maakt. En Apple krijgt meer boemerangen van zichzelf terug.

Patenttegenvuur

Denk aan de Amerikaanse uitdrukking over een pistool meenemen naar een messengevecht. Escalatie, terugslaan en gelijk hard. Apple vecht met patenten en wordt dus ook daarmee bestreden. Door Samsung en door diverse anderen, zoals Android-aanhanger HTC en kersvers Windows Phone-bekeerling Nokia. Voor laatstgenoemde is Apple al door de knieën gegaan.

Nou heeft Apple al geruime tijd een groeiende verzameling basale patenten op bijvoorbeeld multitouch-bediening, maar het bedrijf is daarin zeker niet de enige. Naast kleine spelers hebben ook grote jongens (HP via de overname van Palm) octrooien op aanraaktechnologie. En de patentoorlog om de mobiele markt wordt niet alleen met touch gevoerd: ook telefonie, fotografie en simpelweg elektronica speelt mee.

Vergeet niet: Samsung is een elektronicareus, die al een tijdje bestaat. Het moederbedrijf sinds 1938, en sinds 1953 handelt het in consumentenelektronica. Ook wat patenten betreft is het behoorlijk groot. Het bedrijf heeft vier jaar terug al een veelomvattende deal met de offensieve patentreus Microsoft gesloten. Ruilhandel dus. En een partij als HTC heeft zich recent bewapend door een vergaande ruildeal te sluiten met de moeder aller patenttrollen: Intellectual Ventures.

Godfather Google

Bovendien staan Samsung en de andere Android-partners niet langer op zichzelf. De spin in het Android-web springt ineens naar voren en blijkt groter dan gedacht. Google betaalt het recordbedrag van 12,5 miljard dollar om Motorola op te kopen. Die Amerikaanse smartphone- en tabletmaker heeft niet alleen hardware, maar ook een berg patenten.

Het zijn basale patenten van de pionier op het gebied van mobiele telefonie. Google mengt zich hiermee in de strijd: het neemt het op voor de 'family' (uitgesproken met Italiaans accent) van Android-partners. De nieuwe ceo Larry Page neemt het stokje over van de wat milde godfather Schmidt, die mag gaan rondscharrelen in de tomatentuin. De nieuwe pater familias neemt het heft stevig in handen en gaat op ramkoers.

Google koopt samen met de hardware en de patenten namelijk ook rechtszaken. Enkele tegen Microsoft, enkele tegen Apple. En enkele van Microsoft en van Apple, over smartphones en over tablets. Daarnaast neemt Google nog andere fundamentele Android-patentzaken op zich, zoals die aangespannen door het Nederlandse Gemalto en door de app store-patenttrol Lodsys.

De vraag is nog wel of de Motorola-patenten afdoende zijn om Android te beschermen. Daar twijfelen sommige analisten aan, maar andere experts en bijvoorbeeld telecombedrijf Verizon voorspellen rust in de patenttent. Of op zijn minst een gespannen wapenstilstand in een koude patentoorlog, door de dreiging van MAD (mutally assured destruction).

Apple doet Samsung-marketing

Patenten terzijde, Apple bestrijdt Samsung, maar daarmee helpt het dat bedrijf direct. De Zuid-Koreaanse gigant is al jaren groot qua bekenheid, merkwaarde, productie en reputatie. Maar de campagne van Apple tegen specifiek de smartphones en tablets van Samsung brengen die apparaten flink onder de aandacht bij een breed publiek.

Jazeker, dat is goede reclame voor Samsung. En een verkoopverbod doet daar nog een schepje exclusiviteit bovenop. “Misschien moet ik maar zo'n Galaxy Tab kopen, nu ze nog te krijgen zijn", reageert een gemiddelde Nederlandse consument. Zo'n verkoopverbod was er even voor Duitsland, maar Apple eist het ook in Nederland en kan dan via ons land heel Europa pakken.

Het blijkt al uit de verkoopcijfers dat consumenten eigenlijk helemaal geen tablets willen, maar iPads. Of dus een goede iPad-kloon. Waarbij kloon dus niet een derderangs cheapo product is, maar een goed equivalent. De Galaxy Tab schurkt qua prijs tegen de iPad (2) aan, terwijl de wannabe iPad-killers tot op heden óf flink duurder waren óf goedkope knockoffs. Beide soorten zijn tot op heden geen succes. De Galaxy Tab doemt op als de eerste échte iPad-killer. Apple lijkt dat beeld te bevestigen.

Onjuist bewijs

Apple neemt de dreiging van Samsung zeer serieus. Alleen doet het de iPhone- en iPad-maker zijn eigen (rechts)zaak geen goed door vals bewijs in te dienen. Of dat nou bewust vervalst is of per ongeluk. Of dat nou door een Apple-advocaat of door een onwetende stagiair is gedaan. Samsungs tablet is helemaal niet exáct hetzelfde als de iPad, wat wel zo lijkt op een foto die Apple heeft ingediend bij de Duitse rechter.

De Galaxy Tab is daar namelijk verkleind en uitgerekt zodat ie precies zo groot is als de iPad, én dezelfde beeldverhouding heeft. Mocht correcte weergave toch leiden tot de conclusie dat de Tab een kloon is van de 'heilige iPad' dan kan dat in één klap gelden voor alle tablets. En wellicht ook voor fotolijstjes, en pc-monitoren, en tv's?

Zeker, dit valse bewijs haalt niet de hele zaak onderuit. De foute weergave van Samsungs 'iPad-kloon' naast de échte iPad is niet het fundament voor de aanklacht. En de rechtbankpaperassen hebben meer illustraties. Oh, waarin ook Samsungs 'iPhone-klonen' verkeerd zijn weergegeven. Oeps.

Eigen imago door het slijk

Tot slot rechtszaken terzijde, Apple schiet zichzelf voor de rechtbank in de voet en tegelijkertijd erbuiten. Voor het algemene publiek. Zeker, de Apple-getrouwelingen kunnen in de handelingen van 'hun' bedrijf, onder leiding van voorman Steve Jobs, gerechtvaardigde verdediging zien tegen luie na-aperij. Het grotere publiek dat Apple-producten wellicht begeert, kan daar anders over denken, of gaan denken.

Zielig, sneu, Apple = M$ (Microsoft), heel extreem, boycotten dat Apple, ik koop niets meer van Apple, en meer van dat soort opruiende geluiden klinken op. Het goede imago is altijd al Apple's grootste goed geweest: magisch, innovatief, revolutionair, makkelijk, fantastisch. Eventueel ook: streng doch rechtvaardig, beschermend. Maar Steve Jobs zit vast niet te wachten op 'veroordelingen' als: marktdespotisme, arrogantie, machtsmisbruik, bullebakgedrag, pesterij.

Benieuwd of dit een pr-probleem wordt voor Apple, én of het dat weet te spinnen zoals antennagate. 'Dit probleem raakt alle smartphones', verklaarde ceo Jobs over de 'death grip' die het signaal van de iPhone 4 vermindert. Wat de daardoor besmeurde bedrijven HTC, RIM en Nokia fel tegenspraken.

Toch heeft dat alles - na wat fallout - het succes van de iPhone 4 én het imago van Apple niet blijvend geschaad. Het is nog de vraag of dat ook het geval zal zijn door deze hele affaire over het blokkeren van serieuze concurrentie en dus keuze voor de consument.