5 Windows-symptomen van Android

De gelijkenis van Android met Windows is door een enkele vorser eerder al afgetast, maar nu ontvouwt de profetie zich.

Reuzendoelwit

Android is gebaseerd op Linux en door Google specifiek gemaakt voor de moderne, onveilige internetwereld. Terwijl Windows een legacy heeft aan applicaties waarmee het compatibel moet zijn, wat breed bekende security-ellende met zich meebrengt. Toch krijgt Android ook zijn deel aan beveiligingsproblemen. Ondanks de moderne opzet, met sandboxing, app-permissies, enzovoorts.

Hier geldt het aloude Windows-argument dat de grootste strooppot de meeste vliegen aantrekt. Een veelgebruikt platform is logischerwijs een populair doelwit voor malwaremakers en cybercriminelen die die tools inzetten. Kwestie van aanbod (aan slachtoffers), vraag (door louche figuren) en dan weer aanbod (van malafide middelen). Dus een doemvoorspelling voor het grote en groeiende Android, mede geuit door security-expert en 'global thinker' Mikko Hypponen van F-Secure.

Crapware

Wat die situatie verergert, is dat er eigenlijk geen 'Android' is. Door de open aard ervan kan iedereen ermee aan de slag. Wat de diepe werking betreft, is er wel permissie van Google vereist. Maar wat is precies 'diepe werking'? Telecomaanbieders en toestelfabrikanten mogen zelf apps en functies installeren voordat ze Android-apparaten aan hun klanten geven.

Daaronder zitten eigen gui's, maar ook apps en functies die eigen diensten doorduwen. Denk aan in het gui-geval aan HTC's Sense en in het apps-voorbeeld aan Vodafone's 360. Maar denk ook aan Carrier IQ. Die spyware voor mobiele telefoons wordt niet alleen voorgeïnstalleerd, maar kan ook achteraf met een Android-update nog worden toegevoegd.

Laat even de felle discussie los over wel/geen spyware, wel/geen keylogger, wel/geen rootkit en natuurlijk wel/geen toestemming van de eindgebruiker. En negeer voor nu ook even de geruststellingen dat er alleen anonieme data wordt vergaard, ter verbetering van mobiele netwerken, dekking en dienstverlening. Feit is dat er door derde partijen van alles kan worden toegevoegd aan Android, zonder medeweten van de eindgebruiker.

Erger nog is dat die eindgebruiker er ook nauwelijks tot geen controle over heeft, als hij of zij er toch achterkomt. Deze extra's zijn vaak niet te verwijderen door de gewone gebruiker. Op een pc is er tenminste nog de mogelijkheid om crapware te lozen door een schone Windows-installatie te doen met de officiële productsleutel.

Een smartphone moet hiervoor geroot of gejailbroken worden en dan voorzien van een specifiek passende alternatieve Android-uitvoering. Voor de meeste mensen is de bloatware dus onvermijdelijk. Klinkt als een securityprobleem. Zeker als 'vierde partijen' daar weer kwetsbaarheden in vinden en benutten.

'Tussen stoel en toetsenbord'

Nee, we geven Microsoft-ceo Steve Ballmer geen gelijk toen hij zei dat Android te complex is: dat je een computerexpert moet zijn om het te gebruiken. Wel is het zo dat de meeste gewone gebruikers anno 2011 nog altijd niet goed onderlegd zijn om welk online-verbonden apparaat dan ook en welk stuk software dan ook verantwoord te gebruiken.

Een groot deel van Windows' security-ellende is immers te danken aan het slaafs 'op OK' klikken. Voor installatiedialogen, gebruiksvoorwaarden, popups die van 'de blauwe E' lijken te komen, enzovoorts. Daar is geen kruid tegen gewassen. Fijn dat Android een systeem heeft ingebouwd waarbij inzichtelijk - en blokkeerbaar - is welke permissies een app precies wil, krijgt en heeft. Of daarmee het eeuwige it-probleem 'tussen de stoel en het toetsenbord' is opgelost? Neuh.

Voeg daar nog de open aard van Android in combinatie met app stores aan toe. App stores die van telco's, toestelmakers en willekeurige derden kunnen zijn. En natuurlijk van Google zelf, die een controle achteraf doet op software in die App Market. Is het strikte, onvrije beleid van Apple's walled garden dan beter? Nou, qua beveiliging haalt wijlen Steve Jobs toch zijn gelijk.

Haasje-over met Apple

Over Apple gesproken: zowel Windows als Android hebben daar de mosterd gehaald. Nee, we geven de overleden ceo Jobs geen gelijk met zijn marketing en uitspraken dat elke nieuwe versie van Mac OS X de kopieermachines op Microsofts hoofdkwartier warm laat draaien. Wel is het zo dat Apple het eerder en beter deed, eerst met de Mac en later met Mac OS X en daarna weer met iOS.

Ja, Android was al sinds 2003 in ontwikkeling en is in 2005 door Google opgekocht. Waarna in september 2008 de eerste versie uitkwam, op de HTC Dream (G1). Geruime tijd na de komst, laat staan de aankondiging van iOS (toen nog iPhone OS) op de eerste iPhone. Een platform en apparaat waar Apple ook al geruime tijd aan heeft gewerkt. De eerste concrete tekenen zijn in september 2006 naar buiten gekomen, via informatie aangetroffen in een toen uitgebrachte iTunes-update.

Windows én Android hebben veel te danken aan Apple's platformen. Vervolgens zijn OS X én iOS wel weer voorbijgestreefd door de besturingssystemen van respectievelijk Microsoft en Google. Kijk maar naar de vernieuwingen in iOS5: vele daarvan zaten al in Android. Zoals updaten zonder pc of Mac (over-the-air, OTA) en het handige notificatiesysteem.

Maar in andere zaken loopt Apple weer voor met zijn computerbesturingssysteem enerzijds en zijn smartphone- plus tabletplatform anderzijds. En het lijkt er niet op dat er een einde komt aan deze wederzijdse aanjaging. Gelukkig voor de gebruiker: overwinning van één enkele partij draait maar al te vaak uit op stagnatie.

Van Microsoft

Officieel is Android van Google, die dat officieel ontkent en erop wijst dat Android in handen is van de Open Handset Alliance. Alleen zwaait de interrnetreus daar wel de scepter. Het heeft de broncode van de tussentijdse tabletversie (3.0, Honeycomb) apart gehouden, voor een select handjevol tabletpartners. Omdat het “nog niet rijp" was.

Maar in de praktijk is Android van Microsoft, net als Windows. De pc-reus klemt het open besturingssysteem namelijk in met patenten. Wie Android gebruikt, betaalt aan Microsoft. Of je krijgt een rechtszaak aan de broek. Tot op heden heeft alleen boekwinkelketen Barnes & Noble het gewaagd om verzet te bieden tegen de patentstoomwals van Microsoft. Barnes & Noble dat een kleintje is in vergelijking met zowel de Windows-producent zelf als de patentbetalers die het tot op heden al heeft gestrikt.

Zie grote ondernemingen als Samsung, HTC, Amazon en Acer. Die bedrijven betalen voor elk Android-apparaat dat zij verkopen. Daarbij verdient Microsoft meer aan het concurrerende platform dan aan de licenties voor zijn eigen Windows Phone 7. Dat mobiele besturingssysteem wordt door deze eigendomskwestie sluw als 'patentveilig' neergezet.

Toegegeven, er is ook een duidelijke tegenbeweging. Met Google zelf via de koop van Microsoft-verzetsstrijder Motorola en de inkoop van patentwapens bij IBM. Maar het is vooral B&N dat zich ontpopt tot een felle tegenstander van Android-kruisvaarder Microsoft.

Alleen is de Windows-maker een it-veteraan die al jaren patentkampioen is, naast patentreus IBM. Microsoft heeft een flink arsenaal aan patenten vergaard, dus het heeft nog genoeg wapens om in stelling te brengen als het in een eerste schermutseling een nederlaag mocht lijden. Totdat er een definitieve overwinning is geboekt, is het voor Android op de smartphone dus betalen aan Microsoft. Net zoals dat gebeurt met Windows op elke pc.