In een tijdperk waarin er een overvloed is aan mechanische harde schijven en een schijf van 3 terabyte goedkoop is en in de ruimte past waar je vroeger een schijf van 250GB of 500GB zou plaatsen, worden veel mensen nog steeds beperkt door het formaat van een SSD - of de irritatie van een Mac-model met een harde schijf die vrijwel niet te upgraden is. WhatSize helpt je om erachter te komen waar je harde schijf mee vol staat en geeft je advies en tools om ruimte vrij te maken. Lees ook: Je iOS-bestanden opslaan in Dropbox.

WhatSize combineert de functies van analyse en toepassing. De analyse scant alle bestanden en mappen op de schijf en bouwt sorteerbare, doorzoekbare en visuele directories. De toepassingen kunnen suggesties geven over bestanden die verwijderd kunnen worden. Het begint allemaal met het selecteren van een schijf in de Devices lijst: WhatSize gaat indexeren of laadt een eerder voltooide scan.

Het analysegedeelte is onderverdeeld in Browser, Outline, Table en PieChart. Browser en Outline corresponderen met de kolommen en weergaves in de gevonden resultaten. Table bevat alle bestanden en mappen op een schijf en kan gesorteerd en gefilterd worden. Zo kun je bijvoorbeeld alle bestanden vinden die meer dan twee jaar oud zijn en meer dan 100MB op je harde schijf in beslag nemen. Op deze manier kun je opvallende problemen eenvoudig opsporen.

© PXimport

Naar bestanden en/of mappen zoeken die aan de filtercriteria voldoen.

Ik vond de echter dat de PieChart meteen het beste van pas kwam, omdat deze visualiseert hoe de opslagruimte in mappen en bestanden is onderverdeeld. Als je op een segment van het cirkeldiagram klikt kun je mappen induiken. In deze weergave kwam ik erachter dat ik tientallen gigabytes aan oude virtual machine (VM)-snapshots had staan die ik nooit verwijderd had. Deze hadden te maken met een VMware-installatie van Windows XP die ik al in geen tijden gebruikt had en die ik ook nooit meer nodig zal hebben.

© PXimport

Het cirkeldiagram toonde mij dat oude VM-snapshots op mijn schijf waren achtergebleven.

Wat de tools betreft bieden Cleaner, Delocalizer en Duplicates unieke functies. De Cleaner toont alle logbestanden, caches, tijdelijke bestanden en downloads, evenals zogenaamde "nib"-bestanden. Nibs zijn gebruikersinterfacebundels die vaak op taal zijn opgesplitst; deze kunnen vaak, maar niet altijd, verwijderd worden zonder dat de applicatie wordt aangetast. Delocalizer identificeert OS X-bronnen die nodig zijn voor andere talen. Vroeger konden dergelijke lokalisatiebestanden aanzienlijk veel ruimte in beslag nemen, maar voor mij waren het slechts een paar megabytes.

© PXimport

De Cleaner-functie vindt logs, downloads enzovoorts die je schijf opvullen.

Maar de meest gebruikte tool is waarschijnlijk Duplicates. Wanneer WhatSize zijn bestandslijst aanmaakt wordt er een korte signatuur gemaakt van de inhoud van elk bestand. Deze wordt gebruikt om identieke bestanden te identificeren, zonder rekening te houden met de metadata van het systeem of de bestandsnaam. Dit is handig omdat een tool die alleen op bestandsnaam en bestandsgrootte controleert bijvoorbeeld een film van 5GB die je na het kopiëren een andere naam hebt gegeven niet als duplicaat zou kunnen herkennen. Omgekeerd zouden 1000 bestanden die allemaal Image1.png heten op basis van hun bestandsnaam duplicaten lijken te zijn, ook al bevatten ze elk een unieke afbeelding.

© PXimport

Vaak staat je schijf vol met duplicaten die soms verschillende namen hebben.

Met de Duplicates functie kun je meteen een bestand verwijderen of naar de Trash verplaatsen. Zelfs wanneer de Admin instelling ingeschakeld is (klik op het slotje en voer een administratief wachtwoord in) laat WhatSize je niet zomaar bestanden verwijderen die buiten de Users map vallen. Dit om te voorkomen dat je een bestand weggooit dat cruciaal is voor het functioneren van OS X.

Je kunt er ook voor kiezen om een duplicaat door een harde link te vervangen, een functie die door Apple gebruikt wordt om back-up-mappen voor Time Machine aan te maken. Een symbolische of zachte link is een soort omleiding, zoals een alias in de Finder. Een harde link werkt in het bestandssysteem net als een kopie van de data op dezelfde plek dat zou doen, wat ervoor zorgt dat programma's of projecten gewoon zullen blijven werken als je het duplicaat verwijdert. Er kunnen meerdere harde links naar één enkel databestand verwijzen.

Scan op de plek waar je werkt

Bij het testen van de software op een volle 500GB schijf waarop ruwweg 25GB aan ruimte vrij was, kon ik snel de eerdergenoemde VM-snapshots verwijderen, plus een heleboel grote en middelgrote duplicaten, waardoor er meer dan 90GB vrijkwam en ik wat meer ruimte had om adem te halen.

Een belangrijke waarschuwing: het duurde langer dan een volledige werkdag om de eerste analyse uit te voeren op mijn Mac mini (16GB RAM) uit midden 2011, waarbij andere bewerkingen vaak vertraagd werden. Je kunt een scan die aan de gang is niet pauzeren, maar je kunt wel het programma afsluiten. Tijdens het testen werd het proces stilgelegd als ik het programma afsloot, maar zodra ik het opnieuw opende was de analyse onvoltooid en kreeg ik de optie Remeasure te zien om helemaal opnieuw te beginnen. De Activity Monitor laat in ieder geval wel de voortgang zien.

De grootste tekortkoming van WhatSize is niet de functionaliteit, maar de prijs: is het de moeite waard om $30 uit te geven aan iets wat misschien een eenmalige taak zal zijn? Als je regelmatig te maken krijgt met een harde schijf die zonder duidelijke reden vol komt te staan, of als je met regelmaat duplicaten moet verwijderen, is het antwoord "ja". Standalone programma's die duplicaten opsporen werken op dezelfde manier en zijn goedkoper, maar ze missen de visualisaties en andere lijsten en tools.

Conclusie

Ik weet echter zeker dat ik op mijn systeem WhatSize herhaaldelijk zal gebruiken, aangezien ik de schijf al eerder bijna helemaal heb opgevuld en toen Spotlight in een Finder-venster heb gebruikt om grote bestanden op te sporen en handmatig naar duplicaten heb gezocht. Als je regelmatig met ruimtegebrek te kampen hebt, of als je een eenmalige grote schoonmaak wilt houden, is WhatSize prima geschikt.